SANAL KUMAR

Kumarı, kısaca maddi kazanç elde etmek umuduyla oynanan, genellikle şansa dayalı oyun olarak tanımlayabiliriz. Birden fazla kişi arasında rekabete dayalı bir şekilde oynanabildiği gibi, bir kişi tarafından bir oyun makinasına karşı da oynanabilir. Bir oyunda şahsi maddi varlıklarını (genellikle para) risk etmeye kumar oynamak denir.

Bu konuda mevzuatımızı incelediğimizde ilk akla gelen TCK' nun 228. maddesidir:

Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama

        Madde 228- (1) Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, bir yıla kadar hapis ve adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması halinde, verilecek ceza bir katı oranında artırılır.

(3) Bu suçtan dolayı, tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(4) Ceza Kanununun uygulanmasında kumar, kazanç amacıyla icra edilen ve kar ve zararın talihe bağlı olduğu oyunlardır.

Madde metni incelendiğinde kanun koyucunun asıl olarak kumar oyanatan kişileri cezalandırdığı ortaya çıkmaktadır. Zaten madde başlığı da “kumar oynanması için yer ve imkan sağlama” dır.

Dolayısıyla kumar oynayanların bu madde kapsamında cezalandırılması mümkün değildir. Onlar hakkında ancak Kabahatler Kanunu' nun 34. maddesi uygulanabilecektir:

Kumar

Madde 34 - (1) Kumar oynayan kişiye, yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Ayrıca, kumardan elde edilen gelire elkonularak mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir.

(2) Bu kabahat dolayısıyla idarî para cezasına ve elkoymaya kolluk görevlileri, mülkiyetin kamuya geçirilmesine mülkî amir karar verir.

Bilindiği üzere Türkiye' de kumar yasak ve kumarhaneler de yaşanan acı olaylar sonucunda toplumda oluşan infial nedeniyle kapatılmıştı. Ancak gelişen internet teknolojileri, yurtdışında kurulmuş siteler üzerinden kumarı insanımızın yaşamına yeniden soktu.

Belki size çok uzak bir kavram ama Türkiye' de 2 milyon kişi internet üzerinden kumar oynuyor. Çılgın paraların döndüğü bu sanal dünyayı beş ana teknoloji yönetiyor. Milli Piyango İdaresi' nin tespitlerine göre, internette oyun oynanan 6 bini aşkın site bulunuyor ve her geçen gün de yenileri kuruluyor. Türkiye' de bu sitelere ayda en az 2.000.000 dolar para yatırılıyor.

İnsanların bu işten nasıl para kazandığını anlatmak amacıyla verebileceğimiz en iyi örnek ünlü Hilton Otelleri olabilir. Otel grubunun üst düzey bir yetkilisi, 2004 yılında elde ettikleri gelirin yüzde 90' ının sanal kumardan geldiğini açıkladı.

Sanal kumarhanelerin tarihi 1994 yılında bize oldukça uzakta olan bir yerde başlıyor. Bermuda Antigua ülkesinin serbest ticaret ve işletme bölgesi kanununu yürürlülüğe sokmasıyla sanal casino işletmeciliğinin önü açılıyor. Antigua, bügün sanal casino' lar arasında en popüler lisans yeri olarak bilinir. 1994 yılında Microgaming ve 1995 yılında CryptoLogic teknolojisinin geliştirilmesiyle başlayan sanal casino fırtınasına, 1996' da Boss Media katılır. Sanal casino' larda parasal işlemlerin temelini ise Cryptologic atar. İlk defa internet üzerinden parasal işlem yapabilen ECash sisteminin geliştirilmesiyle internette paralı kumar oyunları sektörünün onü açılmış olur.

2002 yılında bir oyuncunun ilk defa 1,5 milyon dolar ikramiyeyi vurmasıyla, sektöre hem yeni casino siteleri hem de kumar oyuncuları akın akın gelmeye başlar. 1999 yılında 700' e ulaşan casino sitesi sayısı bügün 6.000' in üzerinde bulunuyor. Sanal casino' lara dünyanın her yerinden milyonlarca kişi milyarlarca dolarını yatırıyor ve trilyonlara varan oyun oynanıyor.

KULLANILAN TEKNOLOJİLER

Sektöre damgasını vuran beş ana sanal kumar teknolojisi bulunuyor: Net Entertainment, Real Time Gaming (RTG), Microgaming, Cryptologic (Wagerlogic) ve Playtech.

Bunlar sektörün altı büyükleri diye anılıyor ve sanal casino dünyasının yüzde 80' ini elinde tutuyorlar. Bu şirketler oyun programını geliştirme, işlemlerini denetimden geçirme, yeni oyunlar ekleme, teknolojiyi ve bakımını destekleme, ödemeleri ve işlemleri gerçekleştirme görevlerini yerine getiriyor.

Lisans kullanım hakkını kiralayan casino sahipleri, oyun programlarını değişik markalar altında sunabiliyor. Örneğin bir kumar oyuncusu beş ayrı casino sitesinde farklı hesaplar açtığını sanabilir; ama aslında sonuçta aynı casino programında oyun oynuyordur.

NASIL ÇALIŞIYOR

Sanal kumarhanelere bir "tık" ile girilip 10 cent ile oynamaya başlanabiliyor. Buna karşılık üst sınır bulunmuyor. İnternetteki kumar siteleri reklamlarını yine internetteki siteler üzerinden yapıyor. Örneğin herhangi bir servis sağlayıcısından maile bakmak için girildiğinde bu kumar sitelerinin reklamına rastlanabiliyor. Kumarhaneye girmek için "tıklamak" yetiyor.

Yeni kumar bağımlıları yaratmak için siteler eğitim de veriyor. Bazı kumar siteleri yeni başlayanlar için öğrenme amaçlı bir menü bile oluşturmuş. Bazı casinolarda cep telefonundan bile oyun oynanabiliyor. Bunun için telefonunuza uygun yazılımı yüklemeniz yeterli oluyor.

Sanal kumarcıların yakından tanıdığı ünlü playtech yazılımlı kumarhaneler ise, kameralı canlı oyunlarında kullandığı bayan kurupiyerleri ile çok popüler. Bu kumarhanelerde ekstra bonuslar da mevcut. Bu tür kumarhaneler, o ay içinde kredi kartı dışında yatırılan her paraya bonus veriyor. Bu sayede kredi kartına ödeyecekleri işlem komisyonlarını oyunculara dağıtıyorlar.

BANKALAR DA KAZANIYOR

Sanal kumar oynamak için en çok kulanılan ödeme şekli kredi kartı. Müşteri, kredi kartı numarası ve kartın arkasında bulunan CVC numarasını vererek sitenin hizmetinden yararlanabiliyor. Bankalar internetten oynanan kumarda, kredi kartından nakit avans çekilmiş gibi işlem yapıyor, müşteriye günlük faiz uyguluyor.

Oyuncu kaybetmek istemeyen kumar siteleri bunun da önlemini almış. Faiz ödemek istemeyen müşterileri için havale, paypal, doku, netteller vb ödeme türlerini de kabul ediyorlar.

SANAL KARTLAR REVAÇTA

Genelde kullanıcıların kredi kartı bilgilerini vermekten korkmaları nedeniyle kredi kartına bağlı "sanal kart" kullanımı da oldukçe revaçta. Kartın limiti kullanıcı tarafından belirleniyor. Sadece internette yapılan alışverişlerde kullanılıyor. Alışveriş bittikten sonra bu kart başkaları tarafından kullanılamıyor. Sisteme kayıtlı binlerce kullanıcı var. Türkiye, tüm dünyadaki sanal kart kullanımında oldukça önlerde. 2002 yılında Europay' in yaptığı araştırmada tüm dünyada ABD' den sonra en çok sanal kart kullanan ülke Türkiye. Sanal Kart pekçok banka tarafından veriliyor.

BDDK TARAFINDAN YASAKLANDI

İnternette kredi kartı ile kumar oynanmasının önlemini almak imkansız değil. İnternet üzerinden yasadışı bahis oyunlarındaki gözle görülür artışın ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) da bankaları uyardı. Kurum, banka kartları ve kredi kartlarının spor müsabakalarıyla ilgili yasa dışı bahis işlemlerinde kullanılmamasını istedi. Nasıl hareket edilmesi gerektiğini hatırlatan bddk bankalara, bahiste kullanıldığının tespit edilmesi halinde kartların kapatılması talimatını verdi. Bunun için gerekli sistemin kurulması gerektiğini vurguladı. Yazıda, 2 Ağustos 2013 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan ‘6495 sayılı kanuna atıfta bulunuldu. Bankacılık hizmetleri ve işlemleri ile banka kartı ve kredi kartlarının, 7258 sayılı kanunda belirtilen suçlarda kullanılmasının önlenmesinin BDDK’ nın yetki ve görevleri arasında olduğu hatırlatıldı.

Talimat çerçevesinde, kredi kartı vasıtasıyla internet üzerinden oynanan bahis oyunları bankalarca tespit ediliyor. Daha sonra işlemin kullanıldığı bütün kartlar ve işlemler Maliye’ ye bildirilerek bir sonraki aşamada da söz konusu kartlar kapatılıyor. Bu nedenle sanal kumar oynatan sitelerin, ön ödemeli sistemlere yöneldikleri dikkat çekiyor.

İnternetteki kumar sitelerinin perdelenmesi de mümkün. Ancak bunun için mahkeme kararı gerekiyor. Tamamen teknik bir mücadele yönteminde ise hackerlar kullanılıyor. Hackerlar ile kumar siteleri çökertilebiliyor. Bu işlemden bıkan siteler faaliyetine son verebiliyor.

SİTELER NASIL KURULUYOR?

Gibraltar, Hollanda Antilleri, Güney Afrika, Dominik Cumhuriyeti, Cebelitarık, Grenado, Güney Kıbrıs gibi ülkelerde kurulan şirketler ortalama 100 bin dolar ödeyerek lisans alıyorlar. Ülkelerden resmi lisans alan kumarhaneler, İnteraktif Oyun Konseyi' ne bağlı bulunuyor. Konsey bu şirketlere yazılım, muhasebe ve sigorta desteği veriyor.

Çeşitli ödeme şekilleri ile faaliyet gösteren bu şirketler, bankacılık hizmetlerinden yararlanarak sitelerinde kumar oynayanları yakın takibe alıyorlar. Neteller (ATM sisteminden para çekme-yatırma), bankaya havale, kredi kartı, Western Union (para transferi), çek gönderme, fire pay (Neteller'ın bir başka yöntemi), paypal, doku gibi yöntemleri kullanan kumar şirketleri kredi kartı gibi yöntemlerde her türlü bilgiyi oyunculardan talep ediyorlar. Örneğin, Neteller sisteminde online casino'ya girildikten sonra "Neteller" yönteminin seçilmesi halinde casino sitesinden başvuru yapılıyor. Oyuncuya hesap numarası, güvenlik kodu ve şifre veriliyor.

Oyuncular ile yapılan sözleşmede anlaşmazlık halinde sitenin ait olduğu ülkenin yasalarının geçerli olduğu belirtiliyor. Örneğin "Anlaşmazlıkların hallinde Gibraltar yasaları geçerlidir" ibaresi yer alıyor. Ancak oyuncular Gibraltar' ın bir ülke ve nerede olduğunu dahi bilmiyor. Üyelik yaş sınırı genellikle 18 olmasına karşın, hizmet verilen ülkenin kanuni yaş sınırı esas alınıyor.

KUMAR VE BAHİS NASIL OYNANIYOR?

Siteye kayıt yaptırmak için, isim, adres, e-mail, doğum tarihi gibi bilgiler isteniyor. Sonra müşteriye bir hesap açılıyor. Müşteri bu hesaba Türk Lirası ya da döviz cinsinden para gönderiyor. Para yatırırken daha çok kredi kartı tercih ediliyor. Kredi kartı bilgilerini vermek istemeyenler ise havale gönderiyor. Bu arada şirket oyunculara, "Havale dekontuna bahis ya da casino içindir yazmayınız" notu iletiyor..

Kredi Kartını kullanmak istemeyenler veya bankaların engellemeleri nedeniyle kredi kartını kullanamayanlar için siteler "neteller, netpay, paypal, doku" gibi alternatif ödeme şekillerini de kabul ediyorlar. Bu ödeme türlerinde genellikle yüzde 2-3 oranında transfer ücreti kesiliyor. Oyuncu kazandığı ilk gerçek kumar ya da bahisten sonra fotograflı, resmi bir kimlik belgesi göndermek suretiyle kayıt bilgilerini teyid etmek zorunda bırakılıyor. Bilgilerin doğruluğu kanıtlanmadığı zaman ödeme yapılmıyor, anlaşma feshediliyor.

İLK TÜRK KUMAR SİTESİNİ BİR ABD' Lİ KURDU

İlk Türkçe kumar sitesini; 2000 yılında, Türklerin sanal kumara ilgisini farkeden Anthony Mataye adlı bir Amerikalı kurdu. Kumar tutkunlarının yüzde 2,5' ini Türkler' in oluşturduğunu ortaya çıkaran Mataye, Güney Amerika yakınlarındaki Antigua isimli bir adaya giderek kumar lisansı aldı. Siteye isim olarak da Türkçe' de oyun kağıtlarında en çok kullanılan kelimelerden biri olan "as" sözcüğünün içinde olduğu bir isim seçti.

KUMAR HASTASI NASIL TEŞHİS EDİLİR

Uzmanlara göre haftada 60 saat internetin başında kalan birisi, aslında bağımlı olmaya doğru yol almış demektir. Ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanı Dr.Kadir Türkcan' a göre şu 10 kriterden beşini taşıyan birisi kumar bağımlısı olarak değerlendiriliyor.

• Kumar oynama eylemi için aşırı kafa yorar
• Giderek artan miktarlarda kumar oynar.
• Kumar oynamamak için karar verir ancak kumar mekanlarından kurtulmayı başaramaz
• Kumar oynamayı azalttığında ve bıraktığında huzursuzluk duyar
• Sorunlarından kaçmak için kumar oynar
• Kaybettiğinde ertesi gün kazanmak için tekrar oynar
• Kaybettiğini kovalar
• Kumar oynadığını saklamak için çevresine yalan söyler. Kumara gerekli parayı bulmak için sahtekarlık, hırsızlık yapar
• Kumar yüzünden işinde, eğitiminde ve mesleğinde başarısızlığa uğrar
• Yaşadığı parasızlıktan kurtulmak için para sağlamak üzere başkalarından güven bekler.

KURTULMAK MÜMKÜN

Sanal kumar başta olmak üzere bağımlılıktan kurtulmanın yolları şöyle sıralanıyor:

• Kumar bağımlılığının bir hastalık olduğu anlatılmalı
• Bu anlamda insanların bilinçlenmeleri sağlanmalı
• Bağımlıların yardım alabileceği yerler çoğaltılmalı
• Bağımlılık uzmanlarının yetiştirilmesi yönünde üniversiteler çaba sarfetmeli
• Parasal tüm işlemler bağımlıların ellerinden alınmalı.
• Kumar oynamayı hatırlatacak her şey hastadan uzaklaştırılmalı.

Kumarın bir bağımlılık olduğu düşünülürse; özellikle internet ortamındaki bu tip sitelerden çocukların korunması için gerekli önlemlerin ebeveynleri tarafından alınması şarttır. Yetişkinler açısından ise; yasaklamanın çözüm olmadığı düşünülerek, tüm vatandaşların bu konuda sağlıklı şekilde bilgilendirilmesi en kalıcı çözüm olacaktır.

Kaynakça:

1. https://tr.wikipedia.org/wiki/Kumar
2. http://www.ozgureralp.av.tr/web/makaleler/sanal-kumar/
3. http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=243&l=1
4. http://www.kolaycasino.com/sanal-kumar-teknolojileri.html